Biegunka u dzieci to powszechny problem zdrowotny, który może szybko doprowadzić do niebezpiecznego odwodnienia organizmu. Najczęściej pojawia się przez infekcje wirusowe, ale może też wynikać ze zmian w diecie lub stresu. Jest to stan, który wymaga natychmiastowej reakcji rodziców.
Kluczowe znaczenie w leczeniu ma odpowiednie nawadnianie i szybkie podjęcie właściwych kroków. Szczególnie ważne jest podawanie płynów nawadniających i powrót do normalnej diety po pierwszych godzinach od wystąpienia objawów.
Najważniejsze informacje:- Biegunka wymaga szybkiej reakcji, zwłaszcza u małych dzieci
- Podstawą leczenia jest nawadnianie poprzez doustne płyny nawadniające (DPN)
- Po 4-6 godzinach można wrócić do normalnej diety
- Probiotyki mogą wspomóc proces leczenia
- Przy wysokiej gorączce lub długotrwałej biegunce należy natychmiast skontaktować się z lekarzem
- U niemowląt poniżej 2. miesiąca życia biegunka zawsze wymaga konsultacji lekarskiej
- Naturalne środki jak jagody czy borówki mogą łagodzić objawy
Czym jest biegunka u dziecka i jak długo może trwać?
Biegunka u dziecka to stan, w którym występują częste (powyżej 3 razy dziennie) luźne wypróżnienia. Jest to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych u najmłodszych, który dotyka nawet 3-5 epizodów rocznie. W większości przypadków ustępuje samoistnie w ciągu 5-7 dni.
Ostra biegunka u dziecka charakteryzuje się wodnistymi stolcami i może prowadzić do odwodnienia organizmu. Najczęściej ma podłoże wirusowe i trwa od 3 do 5 dni. W niektórych przypadkach może się przedłużyć do 14 dni.
Najczęstszymi przyczynami są infekcje wirusowe (rotawirusy, adenowirusy) oraz bakteryjne. Czasami może być też wywołana przez nieprawidłową dietę, stres lub antybiotykoterapię.
Jak rozpoznać objawy odwodnienia?
- Suchość w ustach i brak śliny
- Brak łez podczas płaczu
- Zapadnięte oczy i ciemiączko
- Zmniejszona ilość moczu
- Apatia lub rozdrażnienie
- Zimnawa i blada skóra
Odwodnienie organizmu u dzieci rozwija się znacznie szybciej niż u dorosłych. Może prowadzić do poważnych zaburzeń elektrolitowych. W skrajnych przypadkach stanowi zagrożenie dla życia.
Czytaj więcej: Zapalenie wyrostka u dziecka - rozpoznaj objawy i uratuj malucha w porę
Nawadnianie dziecka podczas biegunki
Jak prawidłowo nawadniać dziecko?
Wiek dziecka | Ilość płynów po każdym stolcu |
0-6 miesięcy | 50-100 ml |
6-12 miesięcy | 100-150 ml |
powyżej 12 miesięcy | 150-200 ml |
Płyny należy podawać małymi porcjami, co kilka minut. Najlepiej używać łyżeczki lub strzykawki.
Nawadnianie powinno rozpocząć się natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów. W przypadku wymiotów, należy odczekać 15-20 minut przed podaniem kolejnej porcji płynu.
Jakie płyny podawać?
Podstawą są doustne płyny nawadniające, które zawierają odpowiednie proporcje elektrolitów i glukozy. Można też podawać wodę przegotowaną, słabe napary rumianku lub słabą herbatę. W przypadku starszych dzieci sprawdzi się woda kokosowa.
Należy unikać soków owocowych i napojów gazowanych. Nie podawaj też mleka w pierwszych 24 godzinach biegunki u dziecka.
Leki i preparaty na biegunkę dla dzieci
Preparaty przeciwbiegunkowe
Leki na biegunkę dla dzieci zawierają substancje wiążące wodę w jelitach. Najczęściej stosuje się diosmektyt i węgiel leczniczy. Preparaty te zmniejszają częstotliwość wypróżnień i łagodzą dolegliwości.
Ważnym elementem leczenia są preparaty elektrolitowe. Co na biegunkę u dziecka podawać najlepiej skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Niektóre leki nie są zalecane dla niemowląt.
Wiek | Diosmektyt | Węgiel leczniczy |
0-1 rok | 1 saszetka 2x dziennie | Niezalecany |
1-2 lata | 1 saszetka 3x dziennie | 1/2 tabletki 3x dziennie |
powyżej 2 lat | 1 saszetka 3-4x dziennie | 1 tabletka 3x dziennie |
Probiotyki w leczeniu biegunki
Probiotyki skutecznie wspierają leczenie biegunki u niemowlaka. Przywracają prawidłową florę bakteryjną jelit.
Najskuteczniejsze szczepy to Lactobacillus rhamnosus GG i Saccharomyces boulardii. Ich stosowanie może skrócić czas trwania biegunki.
Probiotyki należy podawać 2-3 razy dziennie przez cały okres występowania biegunki. Dawkowanie zależy od wieku dziecka i zaleceń producenta. Warto kontynuować kurację jeszcze 2-3 dni po ustąpieniu objawów.
Dieta w trakcie biegunki
Co podawać dziecku do jedzenia?
- Kleik ryżowy
- Gotowana marchewka
- Gotowane jabłko
- Pieczone jabłko
- Sucharki
- Gotowany ryż
- Gotowany kurczak
- Banany
Co podać dziecku przy biegunce? Najlepiej rozpocząć od lekkostrawnych, małych porcji. Powrót do normalnej diety powinien nastąpić po 4-6 godzinach od wystąpienia biegunki.
Czego unikać w diecie?
Podczas biegunki należy wykluczyć produkty ciężkostrawne i tłuste. Unikaj też surowych warzyw i owoców.
Nie podawaj słodyczy, napojów gazowanych i soków owocowych. Powstrzymaj się też od produktów mlecznych w pierwszej dobie choroby.
Domowe sposoby na biegunkę
Domowe sposoby na biegunkę dziecka obejmują napary z suszonych jagód i czarnych borówek. Te owoce zawierają naturalne związki ściągające. Dodatkowo można przygotować kisiel z mąki ziemniaczanej, który pomoże zagęścić stolec.
Sprawdzonym sposobem jest marchewka gotowana z ryżem. Marchewka dostarcza cennych składników odżywczych. Ryż ma właściwości zapierające i jest łatwo przyswajalny dla organizmu.
Jak zatrzymać biegunkę u dziecka domowymi metodami? Pomocne będą też herbatki z rumianku lub mięty. Działają łagodząco na układ pokarmowy. Warto też stosować napar z czarnej herbaty.
Domowe metody należy stosować jako uzupełnienie podstawowego leczenia. Kontynuuj je przez 2-3 dni po ustąpieniu objawów.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Natychmiastowej konsultacji wymaga biegunka u niemowląt poniżej 3 miesiąca życia. Podobnie w przypadku dzieci z obniżoną odpornością.
Niepokojące są liczne (powyżej 8 dziennie) wodniste stolce. To samo dotyczy biegunki z domieszką krwi lub śluzu.
Wizyta u lekarza jest konieczna przy wysokiej gorączce i wymiotach. Szczególnie jeśli objawy utrzymują się ponad 24 godziny.
Do objawów alarmowych należą silne bóle brzucha i oznaki odwodnienia. Niepokojąca jest też apatia i senność dziecka. W takich przypadkach nie zwlekaj z wizytą u lekarza.
Skuteczne leczenie biegunki u dziecka - najważniejsze zasady
Biegunka u dziecka wymaga szybkiej reakcji rodziców, gdzie kluczowe jest odpowiednie nawadnianie i stosowanie doustnych płynów nawadniających. Płyny należy podawać małymi porcjami, dostosowując ich ilość do wieku dziecka.
Podstawę leczenia stanowi połączenie właściwej diety z probiotykami i preparatami przeciwbiegunkowymi. Leczenie biegunki u dziecka można wspomóc domowymi metodami, takimi jak napar z suszonych jagód czy gotowana marchewka z ryżem, jednak zawsze jako uzupełnienie podstawowej terapii.
Rodzice powinni szczególnie uważnie obserwować objawy odwodnienia i natychmiast skontaktować się z lekarzem, gdy wystąpi gorączka, krwiste stolce lub objawy utrzymują się dłużej niż 24 godziny. W przypadku niemowląt poniżej 3 miesiąca życia, każda biegunka wymaga konsultacji lekarskiej.